Kuzuculu » Türkiye'nin Doğa Cenneti

AMANOS DAĞLARINDAKİ ROMA DÖNEMİNE AİT ULAŞIM YOLLARINI GÖSTEREN HARİTA...  Şimdiki BELEN ilçesinden başlayan ROMA YOLUNUN AMANOS DAĞLARI üzerindeki dağılışını  göstermektedir.. Özellikle ERZİN ilçesi yaylası olarak bilinen AMANOS DAĞLARI UZUN ÇINAR yaylasındaki GAVUR KIŞLASI antik ören yeri. Roma döneminde NİCOPOLİS ismi ile bir yerleşim alanı idi. Dörtyol Kuzuculu içinden akan deliçayın Roma döneminde ismi PİNARUS'dur.. şimdiki Kuzuculu Keçeli ve Öğrencik'in isimleri ise Roma döneminde PİNAR dır..

KUZUCULUNUN TARİHİ Tarihi kaynaklara göre bu bölgede M.Ö. III bin yıl önce Akad ve Sümerlerin, daha sonra Mısırlılar, İran (Pers), Makedonya (İskender İmparatorluğu), M.S. I. II. III. yüzyılda da Roma ve Bizanslıların yaşadığı görülmektedir. M.Ö. 333'de Roma İmparatoru İskender ile Pers Kralı III. Darius arasında yapılan İssos savaşının Deliçay (Pinaros) ile deniz kenarındaki bir yerde yapıldığı belirtilmektedir. Ayrıca Deliçay Amanos dağlarından çıkar ve İssos yakınlarında denize dökülür denilmektedir. Dörtyol ilçesi Yeşilköy kasabasında deniz kenarındaki Kinetinhöyüğü'nde yapılan kazılarda M.Ö. 6000 yılına ait eserler bulunmuştur. M.Ö. 18. yüzyıla ait yanmış ev kalıntıları, hayvan figürleri ve çok sayıda tarihi eserler çıkmıştır. Eski bir körfez limanı olan Kinetinhöyüğü pek çok kavme ev sahipliği yapmış, tarihi çok eski bir yerleşim merkezidir.

Deliçayın tarihdeki adı PİNARUS tur. Pers kralı Darius ve Roma kralı Büyük İskender M.Ö. 333 yılların da Kuzuculu ve Dörtyol Öğülbek mahallesi civarın da yaptıkları savaş şöyle anlatılır. Pers kralı Darius ‘ un ordusu İslahiye ve Hassa yönünde yani Amanosların doğusundadır. Büyük İskender‘in ordusu da Amanosların batısındadır. Öncüler sayesinde birbirlerini Deliçayın Öğülbek mevkiinde bulurlar ve kıyasıya savaşırlar. Savaşı kaybeden Pers kralı Darius kaçmak için Deliçay vadisini ve dere yatağını kullanır. Anlatılanlara göre Darius kaçarken tacını bir çalıya takıp Deliçay deresine düşürmüştür. Bilinmez yarı gerçek yarı doğru defineciler hala Deliçay deresinde o tacın peşindeler. O yüzden birçok tarihi ören yeri tahrip altındadır.